Stevia bitkisinin tarihçesi

Stevia Şeker Otu Bitkisinin Tarihçesi

Stevia bitkisi, güney Amerika ülkesi Brezilya'nın bazı bölgelerinde ve özellikle Paraguay'da Guarani yerlileri tarafından, "ka'a he'e", yani "tatlı ot" olarak adlandırılan ve yüzyıllardır kullanılan şifalı bir bitkidir. Stevia bitkisinin şifası, stevia yapraklarında sıfır şeker ve sıfır kalori olmasına rağmen "doğal bir tatlandırıcı" olmasında saklıdır. Bölgeye özel geleneksel bir çay türü olan "Yerba Mate" adı verilen, kahveye benzer doğal acımsı bir tadı olan bitkisel çayı, yüzyıllarca stevia bitkisinin yaprakları ile tatlandırarak içmişlerdir.

Modern dünyanın Stevia bitkisi ile tanışması 1887 yılında gerçekleşmiştir. Stevia (Şeker otu) bitkisi ilk olarak Güney Amerika’lı bilim adamı Antonia Bertoni tarafından keşfedilmiştir. İsviçreli botanik bilimci Dr Moises Santiago Bertoni tarafından 1889 yılında bitki, botanik dünyasına katılmıştır. 1900'lü yılların başında stevia yapraklarındaki tatlandırıcı özelliği ve kalitesi, ilk kez yine Dr Moises Santiago Bertoni tarafından kaleme alınan bir makale ile botanik dergisinde tanıtıldı.

1908'li yıllara gelindiğinde güney Amerika'da stevia ile ilgili bilinçlenme ve bilgi düzeyi artmış ve bölgede stevia bitkisinin yetiştirilme denemeleri yapılmaya başlanmış, çiftçiler tarafından da yetiştirilmesi için teşvik edilmiştir. Yıllar geçtikçe bitki daha çok dikkatleri çekmeye başlamış ve stevia bitkisi üzerinde çalışmalar yoğunlaşmıştır.

1931 yılında Briedel ve La Vieille adındaki iki Fransız kimyacı, Stevia yapraklarını inceleyerek, çalışmalar sonunda, beyaz kristal yapıda ve “Stevioside” adı verilen saf bir madde elde etmişlerdir. Buldukları bu maddenin normal rafine şekerden 100-300 kat daha fazla tatlı olduğunu farketmişlerdir.

1970'li yılların başında Japonya da stevia bitkisini üretmeye başlamış ve günlük hayatın birçok noktasında stevia'yı tüketmeye başlamıştır. 1971 yılında ise Çin'de yetiştirilmeye başlanan stevia şeker otu bitkisi, Çin'in günümüz stevia üreten ve ihraç eden en büyük yetiştiricisi konumuna taşımıştır. çin'de üretilen stevia bitkilerinin % 80 payı diğer ülkelere ihraç edilmektedir. Çin'de yapılan inceleme çalışmaları sonucunda, stevia bitkisinden tatlandırıcı özünün doğal yollarla elde edilmesi sağlanmıştır.

1990'lı yıllara gelindiğinde, artık stevia bitkisi ve faydaları tüm dünyada bilinir duruma gelmiş ve birçok ülkede üretimi yapılmaya başlanmıştır.

Türkiye'de ise ilk defa Akdeniz üniversitesi öncülüğünde 2009 yılında Antalya'da üretilmeye başlanmıştır. Ülkemizde bu kadar yeni olmasına rağmen, bilinçli ve sağlıklı bir hayat isteyen birçok kişi tarafından üretimi ve tüketimi teşvik edilmektedir. Stevia bitkisi ülkemizde, daha çok "şeker otu" olarak bilinmektedir. Zamanla stevia bitkisinin faydalarının bilinir duruma gelmesi ve tüketiminin arttırılması için Türkiye'nin birçok bölgesinde çalışmaları yürütülmektedir. Günlük hayatta kullanılan şekerin tahtını sallayan ve şekerin yerini alabilecek doğal bir tatlandırıcı olan stevia şekerotu bitkisini önümüzdeki yıllarda, hayatımızın birçok noktasında daha çok görmeye başlayacağız.